عوارض فلوراید بر مغز و بهترین جایگزین آن

فلوراید یکی از مواد جنجالی و پربحث در سال‌های اخیر است که مخالفان و طرفداران سرسختی دارد. بسیاری از افراد معتقدند که فلوراید می‌تواند تاثیرات منفی بر سلامتی داشته باشد و بهتر است که از محصولات مراقبتی دهان و دندان حذف شود. در این مقاله عوارض فلوراید بر مغز را بررسی کرده‌ایم تا به این سوال پاسخ دهیم که آیا این ماده به همان اندازه که گفته می‌شود مضر است یا نه. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه با ما تا انتهای این مقاله در کلینیک دندانپزشکی دکتر ابوالقاسمی همراه باشید.

کاهش هوش و IQ پایین؛ از اولین عوارض فلوراید بر مغز

کاهش آی کیو از اولین و جنجالی‌ترین عوارض فلوراید در خمیر دندان بر مغز محسوب می‌شود. جالب است بدانید مطالعات متعددی نشان داده‌اند که مصرف بیش از حد فلوراید در دوران کودکی می‌تواند آی کیو را در بزرگسالی کاهش دهد.

تاثیر فلوراید بر مغز چیست

انحطاط بخش ‌هایی از مغز 

فلوراید می‌تواند باعث مرگ سلولی برنامه‌ریزی‌شده (آپوپتوز) در سلول‌های مغزی شود. این ماده همچنین به‌طور بالقوه منجر به بروز استرس اکسیداتیو در سلول‌های مغزی می‌شود و به آنها آسیب می‌رساند. همچنین فلوراید با ایجاد التهاب در مغز، به سلول‌های آن آسیب می‌رساند و منجر به انحطاط بخشی از مغز خواهد شد. به همین دلیل متخصصان توصیه می‌کنند در مصرف آن جوانب احتیاط را در نظر بگیرید.

اختلال در توانایی یادگیری و به خاطر سپردن 

استفاده از فلوراید که یکی از روش های سفید کردن دندان به شمار می‌رود، می‌تواند بر حافظه کوتاه‌مدت و توانایی یادگیری اطلاعات جدید تأثیر بگذارد و با ایجاد اختلال در تمرکز و توجه، یادگیری را مختل و آن را دشوار کند. این مسئله طی تحقیقات متعدد به اثبات رسیده است. همچنین محققان معتقدند که فلوراید می‌تواند توانایی حل مسئله و تفکر انتقادی را نیز تحت تاثیر قرار دهد.

نقص ‌های عصبی رفتاری؛ از عوارض احتمالی فلوراید بر مغز 

نقص رفتاری یکی دیگر از عوارض فلوراید بر مغز است. بعضی از مطالعات نشان داده‌اند که مصرف بیش از حد فلوراید در دوران کودکی می‌تواند با نقص‌های عصبی رفتاری مانند کاهش IQ، مشکلات یادگیری و حافظه، اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) و اختلال طیف اوتیسم (ASD) مرتبط باشد. 

رابطه پیشرفت بیماری آلزایمر با عوارض فلوراید بر مغز

شاید برایتان عجیب باشد که بدانید فلوراید می‌تواند علائم آلزایمر را در افراد مبتلا به این بیماری تشدید کند. عجیب‌تر اینکه تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که ممکن است ارتباطی بین مصرف فلوراید و افزایش خطر ابتلا به آلزایمر وجود داشته باشد. محققان هنوز به درستی علت این فرآیند را درک نکرده‌اند، اما تاکید می‌کنند که ارتباطی بین این دو عامل وجود دارد.

احتمال تشدید بیش فعالی

بیش فعالی یا اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) یک اختلال رشدی عصبی است که با علائمی مانند بی‌قراری، بی‌توجهی و شتاب‌زدگی نمود می‌یابد. نقش فلوراید در ایجاد یا تشدید ADHD موضوعی جنجالی است و هنوز به طور کامل ثابت نشده است.

بعضی از مطالعات محدود صرفا نشان داده‌اند که ممکن است ارتباطی بین مصرف بیش از حد فلوراید و ADHD وجود داشته باشد. برای اثبات این مورد از عوارض فلوراید بر مغز، به مطالعات بیشتری نیاز است.

نوروتوکسین رشدی 

نوروتوکسین رشدی یکی دیگر از نگرانی‌ها در مورد عوارض فلوراید بر مغز محسوب می‌شود. گروهی از مطالعات نشان داده‌اند که ممکن است ارتباطی بین مصرف فلوراید در دوران بارداری یا کودکی و افزایش خطر ابتلا به اختلالات رشدی عصبی وجود داشته باشد. 

مطالعه روی حیوانات نشان داده است که قرارگرفتن در معرض دوزهای بالای فلوراید می‌تواند بر رشد مغز و سیستم عصبی تأثیر بگذارد. همچنین این ماده می‌تواند با عملکرد ناقل‌های عصبی که برای انتقال پیام در مغز ضروری هستند، تداخل داشته باشد.

تداخل با غده پینه آل و تولید ملاتونین 

ملاتونین هورمونی است که به طور طبیعی در بدن انسان وجود دارد و نقش مهمی در تنظیم خواب و بیداری دارد. این هورمون توسط غده صنوبری در مغز ترشح می‌شود و در پاسخ به تاریکی افزایش می‌یابد. ملاتونین به مغز شما می‌گوید که زمان خواب است و به تنظیم چرخه خواب و بیداری شما کمک می‌کند.

این هورمون می‌تواند به بهبود کیفیت خواب، کاهش اضطراب، چرخه خواب و بیداری و مبارزه با رادیکال‌های آزاد کمک کند. فلوراید می‌تواند تولید ملاتونین را در غدد پینه آل مختل کند و منجر به کاهش کیفیت خواب، خستگی و ناآرامی شود.

بالاتر رفتن خطر ابتلا به کم کاری تیروئید 

این مسئله ثابت شده است که فلوراید، اثرات منفی جدی بر عملکرد غده تیروئید می‌گذارد. این ماده می‌تواند با جذب ید، عنصری ضروری برای تولید هورمون‌های تیروئید، تداخل داشته باشد و مانع از جذب کامل آن شود. همچنین فلوراید می‌تواند علائم کم کاری تیروئید را در افراد مبتلا به این بیماری تشدید کند.

تاثیر عوارض فلوراید بر مغز جنین در دوران بارداری 

همانطور که توضیح دادیم، فلوراید روی کودکان و حتی جنین، تاثیر منفی می‌گذارد. از اثرات منفی زیاده‌روی در مصرف فلوراید در دوران بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش IQ: برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف بیش از حد فلوراید در دوران بارداری می‌تواند IQ کودک را در آینده کاهش دهد.
• مشکلات یادگیری و حافظه: فلوراید می‌تواند بر عملکرد مغز و حافظه کودک تاثیر بگذارد و باعث مشکلاتی در یادگیری او شود.
• اختلال بیش فعالی کمبود توجه: برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف بیش از حد فلوراید در دوران بارداری ممکن است خطر ابتلا به ADHD را در کودک افزایش دهد.
• اختلال طیف اوتیسم: برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف بیش از حد فلوراید در دوران بارداری ممکن است خطر ابتلا به ASD را در کودک افزایش دهد.

تاثیر عوارض فلوراید بر مغز جنین در دوران بارداری

عوارض مصرف زیاد فلوراید موجود در آب آشامیدنی 

بر خلاف تصورات گذشته، وجود فلوراید در آب، نه‌تنها تاثیری روی سلامت دهان و دندان ندارد، بلکه می‌تواند عوارض متعددی داشته باشد. اگر مقاله دلایل تمیز کردن زبان را خوانده باشید، می‌دانید که گاهی فلوراید را برای این هدف میز پیشنهاد می‌کنند. از جمله عوارض فلوراید بر مغز و سلامتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

مشکلات دندانی

مصرف فلوراید همراه با آب، می‌تواند خطر ابتلا به فلوروزیس دندانی را افزایش دهد. این عارضه باعث ایجاد لکه‌های سفید یا قهوه‌ای روی دندان‌ها می‌شود. در موارد شدید، فلوروزیس می‌تواند باعث نقص در ساختار دندان‌ها شود.

مشکلات اسکلتی

فلوروزیس اسکلتی عارضه‌ای است که با مصرف بیش از حد فلوراید روی استخوان‌ها مشخص می‌شود. این عارضه باعث افزایش تراکم استخوان خواهد شد که می‌تواند عوارضی مانند درد و سفتی مفاصل و ستون فقرات داشته باشد. در موارد نادر، فلوروزیس اسکلتی می‌تواند منجر به شکستگی استخوان شود.

مشکلات عصبی

همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم، عوارض فلوراید بر مغز به طور کامل اثبات شده‌اند و شامل مواردی مانند کاهش آی کیو، مشکلات یادگیری و حافظه، اختلال تمرکز و اوتیسم می‌شوند.

سایر مشکلات

• مشکلات گوارشی: مصرف بیش از حد فلوراید می‌تواند باعث تهوع، استفراغ و اسهال شود.
• مشکلات تیروئید: فلوراید می‌تواند با عملکرد غده تیروئید تداخل کند.
• مشکلات پوستی: فلوراید می‌تواند باعث بثورات جلدی و خارش شود.

 عوارض داروهای ضد افسردگی حاوی فلوراید 

داروهای ضد افسردگی حاوی فلوراید نوعی داروی ضد افسردگی هستند که فلوراید را به عنوان عنصر فعال خود دارند. عوارض مصرف داروهای ضد افسردگی حاوی فلوراید در همه افراد یکسان نیست و به عواملی مانند دوز دارو، سن، وضعیت سلامتی و سایر داروهای مصرفی بستگی دارد. در صورت مشاهده هرگونه عوارض جانبی در حین مصرف این داروها باید فورا به پزشک خود مراجعه کنید. مصرف این داروها می‌تواند عوارض جانبی منفی به همراه داشته باشد که عبارتند از:

• تهوع
• استفراغ
• اسهال
• یبوست
• درد شکم
• بی خوابی
• اضطراب
• بی قراری
• سرگیجه
• سردرد
• افزایش ضربان قلب
• فشار خون بالا
• آریتمی قلبی
• تنگی نفس
• سرفه
• خس خس سینه
• بثورات جلدی
• خارش
• خشکی پوست
• درد عضلانی
• ضعف عضلانی
• گرفتگی عضلات
• افزایش آنزیم‌های کبدی
• یرقان
• افزایش کراتینین
• نارسایی کلیوی
• کم خونی
• لکوپنی
• ترومبوسیتوپنی
• کاهش میل جنسی
• ناتوانی جنسی
• نقص مادرزادی
• سقط جنین

 عوارض داروهای ضد افسردگی حاوی فلوراید

بهترین جایگزین برای مواد دارای فلوراید

برای دوری از عوارض فلوراید بر مغز، بهتر است که مواد دیگر را جایگزین آن کنید. البته جایگزین مستقیم و کاملی برای فلوراید وجود ندارد اما می‌توان از روش‌های دیگر برای حفظ سلامت دهان و دندان استفاده کرد که عبارتند از:

مسواک زدن

مسواک زدن دندان‌ها دو بار در روز با خمیر دندان غیر حاوی فلوراید بهترین راه برای پیشگیری از پوسیدگی دندان است. برای دستیابی به این هدف از مسواک نرم و خمیر دندان با سایندگی کم استفاده کنید و تمام سطوح دندان‌ را به طور کامل مسواک بزنید.

نخ دندان

 استفاده از نخ دندان یک بار در روز برای جلوگیری از بیماری لثه و پوسیدگی دندان ضروری است. نخ دندان را به آرامی بین دندان‌ها حرکت دهید و آنها را به طور کامل تمیز کنید.

رژیم غذایی سالم

برای سالم نگه داشتن دندان‌ها از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شکردار و اسیدی خودداری و میوه‌ها، سبزیجات و غذاهای سرشار از کلسیم و فسفر را جایگزین کنید.

فلوراید موضعی

می‌توان از محصولات فلوراید موضعی مانند دهانشویه‌ها و ژل‌های فلوراید تحت نظر پزشک استفاده کرد.

دریافت خدمات بهداشت دهان و دندان در کلینیک دندانپزشکی دکتر ابوالقاسمی

در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با عوارض فلوراید بر مغز آشنا کنیم. این عوارض در سطوح مختلف زندگی و حتی دوران جنینی نیز موثر هستند. بهتر است برای جلوگیری از عوارض فلوراید بر مغز، از راه‌های پیشگیرانه استفاده کنیم و با مراجعه مرتب به پزشک و جدی گرفتن سلامت دهان با کارهایی نظیر جرم گیری دندان یا ترمیم و درمان، با فلوراید و عوارض آن درگیر نشویم. آیا شما هم تجربه خاصی در این زمینه دارید؟ تجربیات خود را در زمینه اثر سوء فلوراید بر بدن با ما به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول

1. فلوراید چگونه می‌تواند بر مغز اثر بگذارد؟

فلوراید یکی از عناصر شیمیایی است که به طور طبیعی در آب و خاک وجود دارد و به عنوان یک ماده ضد پوسیدگی دندان استفاده می‌شود. اما مصرف بیش از حد فلوراید می‌تواند برای سلامتی عوارض داشته باشد؛ مثلا جمله روی سیستم عصبی. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف بالای فلوراید ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی مانند کاهش کیفیت خواب، اختلالات حافظه، کاهش توانایی تمرکز و حتی افزایش خطر بروز بیماری‌های مرتبط با مغز مانند آلزایمر شود.

2. چگونه می‌توان از عوارض فلوراید بر مغز جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از عوارض فلوراید بر مغز، مهم است که مصرف فلوراید را در محدوده متعادلی نگه داشته و از مصرف بیش از حد آن پرهیز کنید. از روش‌های دیگر جلوگیری از این عوارض می‌توان به استفاده از محصولات غذایی با فلوراید کم و استفاده از روش‌های تصفیه آب که فلوراید را فیلتر کنند، اشاره کرد. همچنین، مشورت با پزشک و دندان‌پزشک در مورد میزان مناسب مصرف فلوراید و استفاده از محصولات حاوی آن نیز مفید است.Top of Form