فلوراید، مادهای معدنی است که به طور طبیعی در آب و خاک یافت میشود. از دهه ۱۹۴۰، افزودن فلوراید به آب آشامیدنی (فلوریداسیون آب) به عنوان روشی مؤثر برای پیشگیری از پوسیدگی دندان در بسیاری از کشورها، از جمله ایالات متحده، کانادا و استرالیا، رواج پیدا کرده است. با این حال، در سالهای اخیر، بحثها و نگرانیهایی در مورد ایمنی و ضرورت فلوریداسیون آب و به تبع آن حذف فلوراید از آب مطرح شده است. در این مقاله به بررسی جوانب مختلف این موضوع میپردازیم و سعی میکنیم به این سوال پاسخ دهیم که آیا حذف فلوراید از آب خطرناک است؟
مهمترین فایده فلوراید، تأثیر آن در پیشگیری از پوسیدگی دندان است. فلوراید به روشهای زیر از دندانها محافظت میکند:
1. فلوراید با تقویت مینای دندان، آن را در برابر اسیدهای تولید شده توسط باکتریهای دهان مقاومتر میکند.
2.فلوراید میتواند به ترمیم پوسیدگیهای اولیه دندان که هنوز به حفره تبدیل نشدهاند، کمک کند.
3.فلوراید میتواند فعالیت باکتریهای دهان را که باعث تولید اسید و پوسیدگی دندان میشوند، کاهش دهد.
مضرات احتمالی فلوراید
در کنار فواید فلوراید، نگرانیهایی نیز در مورد مصرف بیش از حد آن مطرح شده است:
1.مصرف بیش از حد فلوراید در دوران کودکی (زمانی که دندانها در حال شکلگیری هستند) میتواند منجر به فلوروزیس دندانی شود. فلوروزیس دندانی به صورت لکههای سفید یا قهوهای روی مینای دندان ظاهر میشود. در موارد خفیف، این لکهها فقط جنبه زیبایی دارند، اما در موارد شدیدتر میتوانند باعث آسیب به ساختار دندان شوند.
2.مصرف بسیار زیاد فلوراید در طولانی مدت میتواند منجر به فلوروزیس اسکلتی شود که وضعیتی جدی است و باعث درد و سفتی مفاصل و استخوانها میشود. این وضعیت بسیار نادر است و معمولاً در مناطقی با سطح بسیار بالای فلوراید طبیعی در آب رخ میدهد.
3.برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف بیش از حد فلوراید میتواند بر عملکرد غده تیروئید تأثیر بگذارد، اما تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
4.برخی نگرانیها در مورد تأثیر فلوراید بر رشد عصبی و کاهش IQ در کودکان مطرح شده است. با این حال، بیشتر مطالعات معتبر، ارتباط مستقیمی بین مصرف فلوراید در سطوح توصیه شده و کاهش IQ را نشان ندادهاند.
پاسخ به این سوال به عوامل مختلفی بستگی دارد:
*در مناطقی که سطح فلوراید طبیعی آب بسیار بالاست، حذف بخشی از آن میتواند مفید باشد. اما در مناطقی که سطح فلوراید در حد توصیه شده است، حذف آن میتواند خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد.
*افرادی که بهداشت دهان و دندان خوبی ندارند و به طور منظم از مسواک و نخ دندان استفاده نمیکنند، بیشتر در معرض خطر پوسیدگی دندان در صورت حذف فلوراید از آب قرار دارند.
*اگر فرد از سایر منابع فلوراید مانند خمیر دندان حاوی فلوراید، دهانشویه فلوراید یا وارنیش فلوراید استفاده میکند، حذف فلوراید از آب ممکن است مشکل جدی ایجاد نکند.
نتیجهگیری:
فلوراید نقش مهمی در پیشگیری از پوسیدگی دندان دارد و فلوریداسیون آب به عنوان یک روش مؤثر در این زمینه شناخته شده است. با این حال، مصرف بیش از حد فلوراید میتواند عوارضی داشته باشد. بنابراین، مهم است که میزان فلوراید دریافتی متعادل باشد.
توصیهها:
مشورت با دندانپزشک: بهترین راه برای تعیین اینکه آیا نیاز به حذف فلوراید از آب دارید یا نه، مشورت با بهترین دندانپزشک غرب تهران است. دندانپزشک میتواند با بررسی وضعیت دهان و دندان شما و همچنین میزان فلوراید موجود در آب منطقه شما، بهترین توصیه را ارائه دهد.
رعایت بهداشت دهان و دندان: صرف نظر از اینکه فلوراید در آب مصرفی شما وجود دارد یا خیر، رعایت بهداشت دهان و دندان شامل مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک، برای حفظ سلامت دندانها ضروری است.
استفاده از منابع جایگزین فلوراید: در صورت حذف فلوراید از آب، میتوانید از سایر منابع فلوراید مانند خمیر دندان حاوی فلوراید، دهانشویه فلوراید یا وارنیش فلوراید (با تجویز دندانپزشک) استفاده کنید.
استفاده از دستگاههای تصفیه آب مناسب: اگر تصمیم به حذف فلوراید از آب دارید، از دستگاههای تصفیه آبی استفاده کنید که به طور خاص برای حذف فلوراید طراحی شدهاند. برخی از دستگاههای تصفیه آب معمولی قادر به حذف مؤثر فلوراید نیستند.
در نهایت، تصمیمگیری در مورد حذف یا عدم حذف فلوراید از آب، تصمیمی شخصی است که باید با در نظر گرفتن شرایط فردی و مشورت با متخصصین مربوطه گرفته شود.