بررسی و معرفی انواع روکش دندان

روکش دندان یکی از قدیمی‌ترین ترفندهای زیبایی میان انسان‌های متمدن است. در واقع، روکش بهترین راه زیباسازی برای آن دسته افرادی است که دندان‌هایی نامرتب، لک‌دار و خردشده دارند. البته حتما باید این نکته را در نظر داشته باشید که روکش دندان برگشت‌ناپذیر است. به همین دلیل بهتر است قبل از اجرا، آن با دندانپزشک مشورت کنید و تمام جوانب را به درستی بسنجید. از انواع روکش دندان می‌توان به روکش سرامیکی، طلا و تمام فلزی نام برد. بیایید به این سوال جواب بدهیم که بهترین روکش دندان چیست؟ برای آشنایی با انواع روکش دندان، با ما تا انتهای این مقاله در کلینیک دندانپزشکی دکتر ابوالقاسمی همراه باشید.

روکش تمام سرامیکی؛ از رایج ترین انواع روکش دندان

قبل از شناخت انواع روکش دندان لازم است بدانید روکش دندان چیست. مثلا می‌توان روکش تمام سرامیکی را از پرکاربردترین انواع روکش دندان جلو دانست. روکش‌های تمام سرامیکی از جمله محبوب‌ترین مواد برای روکش دندان جلو محسوب می‌شوند؛ این روکش‌ها ویژگی‌های ظاهری طبیعی دندان را مانند شکل، اندازه و رنگ حفظ می‌کنند. در حال حاضر با پیشرفت خواص مواد سرامیکی، دوام این روکش‌ها هم بیشتر شده است. به همین دلیل هم پزشک و هم بیمار، گزینه‌های بیشتری برای استفاده از این روکش در اختیار دارند.

مزایای روکش تمام سرامیکی

روکش‌ سرامیکی دندان در میان انواع روکش‌ها، به خاطر شبیه‌سازی با کیفیت ویژگی‌های دندان به ویژه رنگ آن، به راحتی با دندان‌های اطراف ترکیب می‌شوند؛ به همین دلیل بسیار محبوب هستند. علاوه بر این، سرامیک نسبت به انواع دیگر روکش‌ دندان، در برابر سایش مقاوم‌تر است و نتایج‌ آن‌ ماندگارتر خواهد بود.

 معایب روکش تمام سرامیکی

ساخت روکش‌های سرامیکی به نسبت سایر روکش‌ها وقت بیشتری می‌برد و گران است، همچنین تعداد دفعات مراجعه به مطب را افزایش می‌دهد و این مسئله هم بر هزینه‌ها می‌افزاید.

مسئله دوم اینکه، روکش‌های سرامیکی باید ضخامت بیشتری نسبت به سایر روکش‌ها داشته باشند؛ این یعنی برای نصب سطح بیشتری از دندان تراش داده خواهد شد. مورد آخر هم اینکه روکش‌های سرامیکی نسبت به روکش‌های دیگر، بیشتر احتمال دارد که دندان‌های مجاور خود را ضعیف کنند.

عکسی از روکش تمام سرامیک

روکش زیرکونیا؛ از جدیدترین انواع روکش دندان

زیرکونیا در میان انواع روکش دندان تقریبا جدیدترین کامپوزیت ترمیمی دندان محسوب می‌شود. این کامپوزیت نوعی سرامیک یا به عبارت دقیق‌تر، اکسید زیرکونیوم است که از چینی و نوعی آلیاژ فلزی قوی‌تر ساخته می‌شود. ترکیب این مواد اولیه با یکدیگر، از بروز «ساییدگی» رایج میان سایر روکش‌ها که در طول زمان اتفاق می‌افتد و به ایجاد لبه‌های تیز منجر می‌شود، جلوگیری می‌کنند. روکش‌ زیرکونیا نسبت به همتایان چینی خود فشار و آسیب کمتری به قطعات کناری خود وارد خواهد کرد.

 مزایای روکش زیرکونیا

زیرکونیا بادوام‌ترین سرامیک یکپارچه‌ محسوب می‌شود که در آن از مواد افزودنی استفاده نشده است. زیرکونیا در مقایسه با شیشه، سرامیک، کامپوزیت، روکش دندان فلزی و سرامیکی، در برابر شکاف مقاوم‌تر، سفت‌تر و قوی‌تر است. این ویژگی‌ از ترک خوردن و بریدگی دندان‌های اطراف و دندان‌های زیر روکش جلوگیری می‌کند. 

 معایب روکش زیرکونیا 

اگرچه روکش‌های دندان زیرکونیا با دوام‌ و نسبت به سایر دندان‌ها ملایم‌تر هستند، اما معایب مختص به خود را دارند. ظاهر این ماده ذاتا با دندان‌های واقعی مطابقت ندارد. بنابراین، برای اینکه ظاهر طبیعی‌تری داشته باشد نیازمند این است که پوشش آن با مواد دیگری ترکیب شود. طبق نظرسنجی که در سال جاری از سوی انجمن دندان‌پزشکان آمریکا انجام شد، 57درصد از دندان‌پزشکان متوجه شده‌اند که این ماده معدنی چندان شفاف نیست. بیش از 50 درصد از پاسخ‌دهندگان هم از مشکلات جداسازی آن شکایت داشتند.

روکش تمام فلزی؛ از قدیمی ترین انواع روکش دندان

روکش‌های تمام فلزی قدیمی‌ترین نوع از انواع روکش دندان عصب‌کشی‌شده محسوب می‌شود. این روکش‌ها در برابر نیروی حاصل از جویدن تحمل خوبی دارند و به راحتی شکسته نمی‌شوند. روکش‌های فلزی فاقد لایه بالایی سرامیکی هستند. این روکش‌ها جایگزین خوبی برای دندان‌های طبیعی هستند و ویژگی‌های کاملی از نظر عملکرد و زیبایی‌شناسی دارند. از همین رو یکی از بهترین نوع روکش دندان در میان سایر گزینه‌ها محسوب می‌شوند.

مزایای روکش تمام فلزی

این روکش‌ها گزینه‌ای عالی برای دندان‌های آسیاب هستند. از سوی دیگر این روکش‌ها به حداقل زمان آماده‌سازی نیاز دارند، برای نصب این روکش‌ها تنها به برداشت لایه‌ای نازک از مینای دندان نیاز است. از آنجایی که این روکش‌ها دوام بسیار خوبی در برابر نیروهای فرسایشی فک دارند، باداوم‌ترین روکش دندان محسوب می‌شوند.

 معایب روکش تمام فلزی

مهم‌ترین مشکل این روکش‌ها هزینه نصب آنها است؛ همین مسئله، روکش‌های تمام فلزی را به گران‌ترین نوع روکش دندان تبدیل کرده است. از سوی دیگر به لحاظ ظاهری با سایر دندان‌ها هماهنگ نمی‌شوند. البته که در افرادی که به فلزات آلرژی دارند، غیر قابل اجرا هستند.

عکسی از روکش تمام فلزی

چه فلزاتی در آلیاژهای روکش استفاده می ‌شوند؟

روکش تمام فلز از آلیاژهایی چون طلا، پلاتینیوم یا آلیاژهای فلزات اصلی مانند کبالت-کروم یا نیکل-کروم ساخته شده است. 

نکاتی برای انتخاب نوع آلیاژ روکش دندان 

مهم‌ترین نکته‌ای باید برای انتخاب روکش دندان فلزی مدنظر داشته باشید، این است که مطمئن شوید بدن شما هیچ نوع واکنش آلرژیک منفی نسبت به آن فلز نخواهد داشت. در صورت واکنش آلرژیک، لثه شما متورم خواهد شد و باید منتظر دردهای آلرژیک باشید.

روکش دندان فلزی با پوشش سرامیک PFM 

روکش دندان PFM یا روکش دندان فلز و سرامیک، روکشی با ساختار پایه فلزی است که هم از استحکام فلز و هم ظاهر قابل قبولی با سرامیک تشکیل شده است.

 مزایای روکش دندان فلزی با پوشش سرامیک PFM

میان انواع روکش دندان، روکش‌های PFM ظاهری طبیعی دارند و می‌توانند انتخاب خوبی در بین انواع روکش برای دندان جلو و عقب باشند. پیوند شیمیایی چینی و فلز در برابر فشار ناشی از جویدن برای مدت زمانی طولانی‌تر مقاومت دارد که با مراقبت مناسب و رعایت بهداشت دهان و دندان می‌توانند عمر طولانی‌تری هم داشته باشند. 

معایب روکش دندان فلزی با پوشش سرامیک 

یکی از مهم‌ترین معایب روکش فلزی سرامیک، قیمت بالای آن به خاطر وجود فلز است. یکی دیگر از مهم‌ترین معایب ایجاد خطی تیره زیر روکش سرامیکی است. همچنین، همواره خطر شکستگی رویه سرامیکی آن وجود دارد. 

معایب روکش PFM نسبت به تمام فلزی 

مهم‌ترین عیبی که روکش PFM می‌تواند نسبت به روکش تمام فلزی داشته باشد، مقاومت آن است. مطمئنا استحکام و مقاومت این روکش‌ها در مقابل فشارهای ناشی از جویدن بیشتر از روکش‌های فلزی است.

نکته بعدی اینکه به خاطر ترکیبی بودن روکش PFM باید ریسک شکستگی لایه سرامیکی را در نظر بگیرید. در صورت شکست لایه سرامیکی، مغزی فلزی که صرفا خاصیت زیربنایی دارد، هیچ ظاهر زیبایی نخواهد داشت و ممکن است منظره‌ای زشت ایجاد کند. 

نکته آخر اینکه روکش PFM معمولا باریکه‌ای تیره در لثه ایجاد می‌کند. روکش‌های فلزی از این ویژگی معاف هستند.

مزایای روکش PFM نسبت به تمام سرامیک

روکش تمام سرامیک در عین ظاهر سرامیکی که دارد، در بین انواع روکش دندان از استحکام بالاتری برخوردار است که همین مسئله برتری و امتیاز بیشتری نسبت به روکش‌های تمام سرامیک به آن می‌دهد.

 آلیاژ مورد استفاده برای روکش دندان پی اف ام چیست؟

برای ساخت روکش دندان پی اف ام از آلیاژ چینی (سرامیک) استفاده می‌شود.

 روکش آلیاژ طلا؛ از با سابقه ترین انواع روکش دندان

روکش طلایی قدیمی‌ترین روکش دندانی است که هنوز هم به صورت گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد و طرفداران خاص خود را هم دارد. از روکش دندان طلا معمولا برای روکش دندان‌های جلو استفاده می‌شود که بیشتر جنبه زیبایی آن مدنظر قرار دارد و از جمله روکش های دندان برای زیبایی به حساب می‌آیند.

 مزایای روکش آلیاژ طلا

از آنجایی که روکش‌های طلا بسیار بادوام هستند، می‌توانند بسیار بیشتر از سایر انواع مواد دوام بیاورند. همچنین از آنجایی که این روکش‌ها محکم به لثه می‌چسبند، احتمال کمتری وجود دارد که دچار شکاف شوند و در معرض تماس با باکتری قرار بگیرند.

معایب روکش آلیاژ طلا 

مهم‌ترین معایب روکش‌های طلا این است که به اندازه روکش سرامیک طبیعی به نظر نمی‌رسند. از دیگر معایب طلا، قیمت روکش دندان است؛ روکش‌های طلا بسیار گران هستند و می‌توانند باعث ایجاد واکنش آلرژیک شوند.

عکسی از روکش طلا

 روکش های موقت؛ پیش زمینه اجرای انواع روکش دندان 

روکش موقت دندان، روکش‌هایی هستند که پزشکان برای فاصله زمانی میان ترمیم دندان و قالب‌گیری برای ساخت روکش‌های دیگر، تجویز خواهد کرد. این روکش‌ها مخصوصا برای اوقاتی که دندان‌ها برای دریافت روکش‌های زیبایی مانند لمینت خراش برداشته‌اند، انتخابی مناسب خواهد بود.

مزایای روکش های موقت دندان

روکش‌های موقت به شما امکان می‌دهند لبخند خود را در مدت زمانی کوتاه اصلاح کنید. این روکش حساسیت لثه و دندان را هم کاهش داده و به جویدن و بلع غذا کمک می‌کند. روکش‌های موقت از دندان و لثه طبیعی شما محافظت و فاصله مناسب میان دندان‌ها را حفظ می‌کنند. به همین دلیل از گزینه‌های مناسب روکش های جایگزین دندان به شمار می‌رود.

معایب روکش های موقت دندان 

این روکش‌ها شکننده هستند و ممکن است که به راحتی آسیب ببینند. روکش‌های موقت تنها برای حداکثر 2 تا 3 هفته کارایی دارند و از طرفی ظاهری مصنوعی به دندان‌ها می‌‌بخشند. پس از نصب این روکش احتمال بروز حساسیت دندانی افزایش پیدا می‌کند. از همه مهم‌تر اینکه به درستی در جای خود قرار نمی‌گیرند و ممکن است حین جویدن جدا شوند.

 روکش های EMAX یا دی سیلیکات لیتیوم 

در بین انواع روکش دندان، روکش EMax جدیدترین و گران‌ترین نوع روکش دندان است. این روکش به دلیل سخت‌تر و با دوام‌تر بودن مورد استقبال قرار گرفته‌ است. روکش های ایمکس نسبت به سایر روکش‌ها کمتر مستعد بریدگی هستند. ای مکس از سرامیک لیتیوم سیلیکا ساخته شده‌ است که ماده‌ای بسیار شفاف و با دوام است. در نتیجه روکشی که با این ماده تولید می‌شود، در عین دوام و استحکام بسیار بالا، به دندان طبیعی شباهت دارد.

 مزایای روکش های EMAX یا دی سیلیکات لیتیوم 

این روکش نسبت به روکش‌های دیگر فشار کمتری به لثه وارد می‌کند. به دلیل استحکام بالا دیگر استرس شکستگی آن هنگام جویدن وجود ندارد و از همه مهم‌تر اینکه به لحاظ ظاهری هیچ تفاوتی با دندان طبیعی شما ندارد.

معایب روکش های EMAX یا دی سیلیکات لیتیوم

روکش‌های ای مکس با اینکه فشار بسیار کمی به لثه وارد می‌کنند، اگر به درستی تنظیم نشوند ممکن است باعث ساییدگی دندان‌های روبه‌رویی شوند. این روکش‌ها با وجود استحکام، مانند روکش زیرکونیا مستعد شکستن هستند.

اجرای انواع روکش دندان در کلینیک دکتر ابوالقاسمی

در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با انواع روکش دندان آشنا کنیم. بدیهی است که بهترین روش برای انتخاب روکش دندان مناسب، این است که با پزشک متخصص و باتجربه مشورت کنید. شما می‌توانید با مراجعه به کلینیک دندانپزشکی دکتر ابوالقاسمی، از خدمات اصلاح طرح لبخند شامل اجرای انواع روکش‌های دندان و انتخاب بهترین روکش متناسب با نیاز و بودجه، بهره‌مند شوید. برای رزرو نوبت مشاوره، با کارشناسان ما در مرکز تماس، ارتباط بگیرید.

سوالات متداول

۱. آیا انواع مختلفی از روکش دندان‌ وجود دارند؟

بله، روکش دندان‌ها انواع مختلفی دارند. 2 نوع اصلی روکش دندان عبارتند از روکش‌های پروسلین که از پروسلین ساخته شده‌اند و به دندان‌ها چسبانده می‌شوند و روکش‌های کامپوزیت؛ که از مواد رزینی قابل تراکم ساخته شده‌اند و مستقیما دندان‌ها را می‌پوشانند و برای بهبود رنگ، شکل و ظاهر دندان‌ها به کار می‌روند.

۲. آیا روکش دندان‌ برای همه افراد مناسب است؟

بله و خیر. استفاده از روکش دندان برای هر فرد بستگی به وضعیت دندان‌های آنها و نیازهای زیبایی دارد. افرادی که دندان‌های شکسته، فرسوده یا ناهموار دارند، ممکن است از روکش دندان‌ استفاده کنند تا ظاهر دندان‌هایشان را بهبود بخشند. با این حال، افرادی که دندان‌های سالمی دارند، ممکن است به روکش دندان‌ نیاز نداشته باشند. در هر صورت، بهتر است قبل از تصمیم‌گیری در مورد روکش دندان، با یک دندان‌پزشک مشورت کنید تا نیازهای شما را ارزیابی کند.