پروتز دندان چیست و چند نوع دارد؟

اگر تجربه ترمیم دندان را داشته باشید، حتما نام پروتز دندان به گوش‌تان خورده است. حتی اگر نام پروتز را نشنیده باشید، نام انواع آن برایتان آشنا خواهد بود. روکش، ایمپلنت، بریج، اینله و اونله، انواع پروتز دندان هستند که در علم دندانپزشکی و ترمیم دندان‌های شکسته و آسیب‌دیده بسیار کاربردی هستند. اگر می‌خواهید بدانید پروتز دندان چیست با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.

پروتز دندان چیست؟

پروتز دندان راه‌حلی است که دندانپزشکان برای ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده یا شکسته ارائه می‌دهند. متخصصین پروتز می‌توانند با کمک موادی خاص و جایگزینی آن‌ها با دندان اصلی، مشکلات مربوط به آسیب‌دیدگی‌های دندان‌ را درمان کنند. 

پروتزها هنری برای ساخت دندان با ظاهری طبیعی و اصلاح لبخند است. البته، پروتز دندان تنها یکی از انواع روش‌های اصلاح طرح لبخند است، اما در مجموع، هر آنچه بتواند جایگزینی برای دندان‌های ازدست‌رفته باشد، در مجموعه پروتزها قرار می‌گیرد؛ روکش، ایمپلنت، بریج، دندان‌های مصنوعی و ایمپلنت.

تصمیم‌گیری و انتخاب بهترین پروتز برای دندان شما، به عهده دندانپزشک است و به مشکلات دندان‌تان بستگی دارد. 

عکسی از پروتز دندان

مزایای استفاده از پروتز دندان

این روش اصلاحی و درمانی هم مانند هر روش دیگری، مزایا و معایبی دارند. از آنجا که در این مورد، مزایا از معایب بیشترند، خوبی‌های استفاده از پروتز دندان را رد این قسمت معرفی خواهیم کرد:

1. پروتزهای دندان می‌توانند باعث بهبود ظاهر کلی دندان‌ها شوند و با اصلاح طرح لبخند، به بهبود ظاهر کمک کنند.
2. استفاده از پروتزهای دندانی با کمک به استحکام و بهبود سلامت استخوان فک، استحکام دندان‌ها را تضمین می‌کنند.
3. از لثه در برابر بیماری محافظت می‌کنند و باعث کاهش ریسک ابتلا به بیماری‌های دهان و دندان خواهند شد.
4. به شکل قابل توجهی توانایی جویدن را بهبود خواهند داد و کمک می‌کنند تا بهتر غذا بخورید.

کاربرد پروتز دندان چیست؟

همانطور که اشاره کردیم، پروتز دندان برای ترمیم و جایگزینی دندان‌های آسیب‌دیده و ازدست‌رفته کاربرد دارد. اگر می‌خواهید بدانید کاربرد پروتز دندان چیست، این موارد به ذهن می‌آیند:

• برای تغییر ظاهر و اصلاح دندان‌هایی که تغییر رنگ داده‌اند، مناسب است.
• به ترمیم آسیب‌دیدگی دندان‌های پوسیده کمک می‌کند.
• به کسانی که دندان‌های خود را از دست داده‌اند، کمک می‌کند تا دندان جایگزین داشته باشند.
• ظاهر دندان‌ها را اصلاح می‌کند و جلوه از دست‌رفته آن را بهبود خواهد بخشید.
•  جای خالی دندان‌های ازدست‌رفته را پر می‌کند.

پروتز ثابت دندان چیست؟

همانطور که از نام آن پیداست، پروتز ثابت به انواع پروتزی گفته می‌شود که پس از قرارگرفتن روی دندان، ثابت باقی خواهند ماند و نمی‌توان آن‌ها را جدا کرد یا تکان داد. بریج، ایمپلنت و روکش دندان، از انواع پروتز ثابت محسوب می‌شوند. پروتزهای ثابت استحکامی مناسب دارند و درست شبیه دندان هستند؛ به همین دلیل کار با آن‌ها راحت است و می‌توان شبیه به دندان طبیعی با آن‌ها غذا خورد. 

معرفی انواع پروتز دندان

تا اینجا تصویر ساده‌ای از اینکه پروتز دندان چیست برایمان ترسیم شده است. پروتزهای دندان انواع مختلفی دارند که هرکدام ماهیت، کاربرد و ماندگاری متفاوتی دارند. این پروتزها را در ادامه بیشتر خواهیم شناخت.

ایمپلنت

ایمپلنت‌ها از معروف‌ترین انواع پروتز ثابت دندانی هستند. ایمپلنت‌ها جایگزینی طبیعی برای دندان‌های ازدست‌رفته محسوب می‌شوند و پیچ آن‌ها بعد از مدتی به استخوان جوش می‌‌خورد؛ به این ترتیب هرگز خراب نمی‌شوند و می‌توانند ده‌ها سال دوام بیاورند. این نکته گفتنی است که مراقبت های بعد از ایمپلنت دندان نیز نقش مهمی در ماندگاری طولانی‌تر آن ایفا خواهد کرد.

بریج

اگر دندانی که از دست داده‌اید، بین دو دندان سالم باشد، می‌توانید از روش بریج استفاده کنید. بریج، نوعی پروتز ثابت دندان و یکی از روش‌های درمان بی دندانی است که در واقع با ایجاد پلی میان دو دندان سالم، فضای خالی میان آن‌ها را پر می‌کند و درست شبیه به دندان، عمل خواهد کرد.

بریچ از انواع پروتز دندان

روکش

در پاسخ به پرسش روکش دندان چیست باید بگوییم که همه روکش‌ها نوعی پروتز دندان هستند. وظیفه‌ روکش دندان این است که از بقایای آن در برابر تخریب کامل محافظت کند و ظاهری زیبا و طبیعی به آن ببخشد. انواع روکش‌های زیبایی و درمانی، اعم از کامپوزیت، سرامیک، روکش فلزی، روکش زیرکونیا و... در این دسته‌بندی جا دارند.

پروتز متحرک دندان چیست؟

احتمالا از نام پروتز متحرک می‌توانید حدس بزنید که این نوع پروتز دندان چیست. پروتزهای متحرک به آن‌هایی گفته می‌شود که قابلیت جابه‌جایی دارند و می‌توان به سادگی آن‌ها را از دهان خارج کرد. معمولا پزشکان در شرایطی که نتوان از نوع ثابت کمک گرفت، انواع متحرک را جایگزین می‌کنند تا با خروج آن‌ها از دهان، لثه استراحت کند.

انواع دندان مصنوعی و پروتزهای پارسیل متحرک از مواردی هستند که در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند. 

پروتز کامل دندان چیست؟ 

همانطور که در بخش قبلی اشاره کردیم، دو نوع پروتز دندان متحرک وجود دارد که دندان مصنوعی و پروتزهای پارسیل از جمله آن بودند. منظور از پروتز کامل دندان، انواع پروتزی است که در صورت کشیدن همه دندان‌ها در دهان کار گذاشته می‌شوند.

در واقع پروتز کامل دندان، جایگزینی برای دندان‌های ازدست‌رفته است و یک دست دندان مصنوعی کامل محسوب می‌شود. پروتزهای کامل دندان به دو دسته اصلی پروتز موقت و معمولی تقسیم می‌شوند.

معمولا از زمان مراجعه به پزشک برای ساخت دندان مصنوعی تا آماده شدن فک برای پذیرش آن، می‌توان از پروتزهای کامل موقت استفاده کرد. این پروتزها کمک می‌کنند از زمان کشیده شدن دندان‌ها تا زمان کارگذاری دندان مصنوعی جدید، ظاهر افراد بهم نریزد و همچنان بتوانند مثل قبل غذا بخورند یا بدون احساس شرم و خجالت، با دیگران معاشرت کنند.

 عوارض پروتز دندان

بعد از آشنایی با پروتز دندان و مزایای آن، بد نیست به این سوال پاسخ دهیم: عوارض پروتز دندان چیست و چه مشکلاتی را به همراه خواهد داشت؟ در پاسخ به این سوال باید دو دسته عارضه جانبی را از یکدیگر جدا کرد؛ عوارض جانبی موقت و عوارض جانبی که در درازمدت ایجاد می‌شوند. مواردی که در ادامه می‌آوریم از عوارض پروتز محسوب می‌شوند.

عوارض موقت پروتز دندان

• تورم و درد لثه در 48 ساعت اولیه پس از کارگذاری پروتز
• کبودی پوست و لثه تا چند روز پس از نصب پروتز
• احساس درد و ناراحتی در دهان طی یک الی دو هفته
• خونریزی جزئی طی 24 ساعت ابتدایی کارگذاری پروتز

معمولا پزشک برای تسکین درد و ناراحتی، داروی مسکن تجویز خواهد کرد. اگر حتی پس از مصرف داروی مسکن احساس بهتری نداشتید یا عوارض به مرور تشدید شدند، لازم است که حتما به پزشک مراجعه کنید. این مسئله می‌تواند ناشی از بروز عفونت در دهان باشد.

عوارض شایع ایمپلنت

از آنجایی که ایمپلنت‌ها نوعی از پروتز دندان هستند و قرار دادن آن‌ها در دهان، پروسه‌ای پیچیده‌تر از سایر پروتزها دارد، لازم است که به‌صورت جداگانه از عوارض آن صحبت کنیم. موارد زیر از عوارضی هستند که هر چند کم، اما احتمال دارد که بعد از جراحی ایمپلنت تجربه کنید:

• عفونت در محل قرارگیری ایمپلنت
• آسیب به دندان، لثه یا رگ‌های خونی
• آسیب به اعصاب دندان و ایجاد درد، بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن در لثه، لب یا چانه
• مشکلات سینوسی به دلیل بیرو‌ن‌زدگی ایمپلنت‌های دندانی فک بالا

برای جلوگیری از عوارض جانبی کاشت ایمپلنت، حتما از قبل درباره سوابق پزشکی و داروهای مصرفی‌تان با دندانپزشک خود مشورت کنید.

عوارض ایمپلنت دندان

عوارض طولانی ‌مدت پروتزهای دندان

این عوارض هم با آنکه چندان شایع نیستند، اما بروز آن‌ها دور از ذهن نیست و ممکن است طی چند سال برای هر کسی که از نوعی پروتز دندانی استفاده می‌کند، به وجود بیاید:

• شکستن پروتز یا ایمپلنت
• جوش نخوردن استخوان و پیچ ایمپلنت
• تحلیل لثه‌ها در وضعیت نصب پروتز کامل
• التهاب در نتیجه آلرژی و حساسیت لثه‌ها به مواد پروتز
• مشکل در جویدن
• آسیب به بافت دندان‌های اطراف یا ساییدگی دندان مقابل

نصب انواع پروتز دندان در کلینیک دندانپزشکی دکتر ابوالقاسمی

در این مقاله تلاش کردیم به این سوال پاسخ دهیم که پروتز دندان چیست، چه انواعی دارد و نصب آن چه مزایا و عوارضی خواهد داشت. نکته مهمی که باید بدانید این است که هر عمل دندانپزشکی می‌تواند عوارض جانبی مربوط به خود را داشته باشد که اکثر آن‌ها خفیف هستند، اما عوارض احتمالی نباید باعث شوند که از درمان مشکلات خود چشم بپوشید؛ چراکه بروز آن‌ها بیش از هر چیزی به مهارت پزشک بستگی دارد. شما می‌توانید برای درمان مشکلات دندان‌تان و نصب یا ترمیم هر نوع پروتز، با همکاران ما در کلینیک دندانپزشکی دکتر ابوالقاسمی ارتباط بگیرید.

سوالات متداول

 1. پروتز دندان چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟

پروتز دندان یک روش درمانی است که برای جبران نواقص یا جایگزینی دندان‌های ازبین‌رفته استفاده می‌شود. مزایای پروتز دندان شامل بهبود قابلیت جویدن و گفتار، افزایش اعتماد به نفس فرد و بهبود ظاهر است. همچنین، افراد با پروتز دندان می‌توانند از فرصت‌ها و روابط اجتماعی بهتری بهره‌مند شوند. از سوی دیگر، معایب آن شامل نیاز به مراقبت و بهداشت منظم بوده و ممکن است گاهی اوقات خراش یا عدم راحتی در استفاده را همراه داشته باشد یا به تعویض دوره‌ای نیاز پیدا کند.

2. پروتزهای دندانی چند نوع هستند؟

انواع مختلفی از پروتزهای دندانی وجود دارند که با توجه به نیازهای بیماران انتخاب می‌شوند. پروتزهای دندانی ثابت و متحرک هستند. پروتزهای ثابت شامل پلیت‌های دندانی، کراون و بریج‌ها هستند که روی دندان نصب می‌شوند و از دندان‌های مجاور به عنوان پایه استفاده می‌کنند. در مقابل، پروتزهای متحرک مانند دندان‌های مصنوعی، پارچه‌های تخت و پروتزهای ایمپلنتی نیز وجود دارند. هر کدام از این پروتزها مزایا و معایب خود را دارند و انتخاب بین آنها به عواملی مانند میزان کاستی دندانی، بودجه مالی و نیازهای فردی بستگی دارد.